Εισαγωγή
Το HERMES (Higher Education Research Metrics System) είναι ένα έργο του Συνδεσμου Ελληνικων Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών, HEAL-Link (Hellenic Academic Libraries Link), χρηματοδοτημένο από το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων.
Σκεπτικό
Ο στόχος του έργου αυτού είναι η ανάπτυξη ενός συνόλου εργαλείων και μεθόδων για τη συλλογή, ανάλυση και οπτικοποίηση των ερευνητικών εργασιών του διδακτικού και ερευνητικού προσωπικού των ελληνικών πανεπιστημίων. Το HERMES στοχεύει στην αναβάθμιση της επιχειρησιακής ευφυΐας των ελληνικών ακαδημαϊκών ιδρυμάτων με την ανάπτυξη ενός σύστηματος και μιας μεθοδολογίας που παράγει υπευθύνους δείκτες. Στο πλεονέκτημα του συστήματος είναι οι τρισδιάστατες απεικονίσεις επάνω σε διαδραστικούς τοίχους. Ως αποτέλεσμα αυτών των δυνατοτήτων, οι κινήσεις επιτρέπουν την πλοήγηση στα δεδομένα και στους δείκτες σε μεγάλη κλίμακα.
Δεδομένα
Το σύστημα απαιτεί ως εισερχόμενη πληροφορία ένα ανοικτό, δομημένο και συντακτικά συνεπές αρχείο κειμένου, με τη μορφή ενός CSV. Σε αυτή τη φάση η προτεινόμενη πηγή δεδομένων είναι η βιβλιογραφική βάση Web of Science και αυτό γιατί σε αντίθεση με αλλά συστήματά παρέχει σωστα δομημένη πληροφορια και μάλιστα παρέχει αναφορές σε επίπεδο Τμήματος. Παρόλα αυτά η ανοικτή φύση του CSV αρχείου επιτρέπει την αξιοποίηση κι άλλων πηγών, με την προϋπόθεση όμως να προσαρμόζονται τα δεδομένα στη σύνταξη του πρότυπου CSV. Η νόμιμη πρόσβαση στη βάση του WoS είναι προαπαιτούμενο, ενώ η ανάλυση των δεδομένων πρέπει να είναι συμβατή με τους όρους και τις συνθήκες της Clarivate Analytics, βλ. 1 και 2.
Δείκτες
Το σύστημα παράγει δεκαπέντε πρωταρχικούς δεικτες, οι οποίοι μπορεί να αναφέρονται σε φυσικά πρόσωπα, όπως ένας ερευνητής, και σε συλλογικά όργανα, όπως Τμήματα και Ιδρύματα. Ένας δείκτης αναφέρεται στα επιστημονικά πεδία που η κάθε οντότητα δραστηριοποιείται, σε δυο επίπεδα, δηλαδή σε κυρία κατηγορία και σε υποκατηγορίες. Οι δείκτες που παράγονται είναι:
- Number of papers of a person by year
- Number of papers of a person by three years
- Number of papers of a Department by year
- Number of papers of a Department by three years
- Number of papers of an Institution by year
- Number of papers of an Institution by three years
- Number of papers by scientific field (in two levels)
- Number of collaborations with other Departments
- Number of collaborations with other Institutions
- Number of citations of a person
- Number of citations of a Department
- Number of citations of an Institution
- h-index indicator of a person
- h-index indicator of a Department
- h-index indicator of an Institution
Οι δεικτες είναι πρωτίστως ποσοτικοί και δείχνουν τα κυρία μεγέθη παραγωγής, είτε τον τελευταίο ημερολογιακό χρόνο, δηλαδή ως τις 31/12 του προηγούμενου έτους, είτε τα τελευταία τρία χρόνια.
Ιδιότητες
Στόχος του HERMES είναι να αυτοματοποιηθεί τη διαδικασία και να την κάνει πιο φιλική για χειριστές δεδομένων που δεν έχουν μεγάλη εξοικείωση με τα βιβλίομετρικά στοιχεία, να γίνει πιο τακτική και επαναλαμβανόμενη παραγωγή δεδομένων σε χρόνους επιθυμίας των χρηστών, και να ευαισθητοποιηθεί η ερευνητική κοινότητα για τις προκλήσεις που επιφέρει η επισκόπηση των ποσοτικών δεδομένων.
- Συλλογή: Το σύστημα χρησιμοποιεί δεδομένα από μια ξιοπιστη βαση δεδομένων και αξιοποιείται τα διαφορά επίπεδα λεπτομέρειας της πληροφορίας του. Αναγνωρίζει τους περιορισμούς των δεδομένων αυτων, αλλά εύκολα μπορεί να διαχειριστεί και να επεξεργαστεί δεδομένα από άλλες πηγές.
- Εισαγωγή: το σύστημα απαιτεί την ελάχιστη δυνατή προσπάθεια από τον χειριστή/βιβλιοθηκονομο για να επεξεργαστεί τα δεδομένα. Σε αυτό το στάδιο η εισαγωγή δεδομένων είναι χειρονακτικής, αλλά θα αναζητηθούν νέοι τρόποι αυτοματοποίησης της διαδικασίας, μέσω προγραμματίστικων διεπαφών.
- Ανάλυση: το hermes υπολογίζει αυτόματα ένα προκαθορισμένο σύνολο δεικτών, βασισμένο σε δεδομένα που εισάγει ο χειριστής. Η χρήση ενός συγκεκριμένου εύρους διαύλων οντοτήτων κάνει το όλο εγχείρημα διαυγές. Νέοι δεικτες αναμένονται να προστεθούν σε επόμενες φάσεις του έργου, ενώ τα δεδομένα θα αναβαθμίσουν τις αναλύσεις εάν παρέχονται σε προτυποποιημένες μορφές.
- Οπτικοποίηση: το hermes χρησιμοποιει απλές μορφές οπτικοποίηση δεδομένων, ώστε οι αναλύσεις του να είναι προσιτές σε όλους. Τα γραφήματα που χρησιμοποιεί είναι πίτες, μπάρες, σφαίρες, ενώ τα δίκτυα είναι προς το παρόν ηλιοκεντρικά, δηλαδή αναφέρονται σε ένα μόνο ίδρυμα, αυτό της βασικής αναζήτησης.
Τεχνικές πληροφορίες
Οι οπτικοποιήσεις παράγονται στη Unity 2018.2.1f1, η οποία είναι μια διαλειτουργικη μηχανή ανάπτυξης για δισδιάστατα και τρισδιάστατα παιχνίδια και προσομοιώσεις σε πραγματικό χρόνο. Η παραμετροποίηση γίνεται μέσα από ένα ειδικά σχεδιασμένο εργαλείο διαχείρισης δεδομένων που έχει αναπτυχθεί σε C#, .Net 3.5 and Windows Forms (WinForms). Χρησιμοποιώντας γραφικές διεπαφές ο χειριστής μπορεί να επεξεργαστεί αρχεία κειμένου σε xml, που μπορούν μετά να διορθωθούν μέσα από εφαρμογές όπως το Sublime ή το Nodepad++, να παρέχει συσχετίσεις όρων (aliases). Χρησιμοποιώντας υπέρυθρη διάχυση φωτός το σύστημα επιτρέπει τον intuitive χειρισμό των βιβλιομετρικών δεδομένων με τη χρήση των δακτύλων του. Έτσι, η εφαρμογή παραμένει φιλική προς τον χρήστη, δεν απαιτεί ειδικές δεξιότητες και βεβαιώνει την υψηλού επιπέδου εμπειρία χρήστη (UX).