Για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά παρουσιάστηκε σε μορφή τρίωρου εργαστηρίου στη Θεσσαλονίκη το εκπαιδευτικό πρόγραμμα “Quickstart στην Ανοικτή Επιστήμη.” Η δράση πραγματοποιήθηκε στις 2 Δεκεμβρίου 2025 στο πλαίσιο του μαθήματος “Πληροφοριακή Παιδεία” του προπτυχιακού προγράμματος σπουδών του Τμήματος Βιβλιοθηκονομίας, Αρχειονομίας και Συστημάτων Πληροφόρησης του ΔΙ.ΠΑ.Ε., και συμμετείχαν περισσότεροι από 25 προπτυχιακοί φοιτητές.
Στόχοι του εργαστηρίου ήταν η εξοικείωση των φοιτητών με τη διαδικασία σχεδιασμού εκπαιδευτικών δράσεων και η ανάδειξη της διασύνδεσης της Πληροφοριακής Παιδείας με επιλεγμένες συνιστώσες της Ανοικτής Επιστήμης. Η εκπαιδευτική προσέγγιση συνδύασε σύντομες εισηγήσεις με τρεις βασικές διαδραστικές δραστηριότητες αυτοαξιολόγησης, Στάδια Σχεδιασμού Εκπαιδευτικής Δράσης, Συνιστώσες Ανοικτής Επιστήμης και Πρότυπα Πληροφοριακής Παιδείας, μέσω των οποίων οι φοιτητές κλήθηκαν να αποτιμήσουν το επίπεδο των γνώσεων και τις ανάγκες υποστήριξής τους.
Από την ανάλυση των δραστηριοτήτων προέκυψε ότι οι φοιτητές εμφανίζουν μεγαλύτερη εξοικείωση με τα αρχικά στάδια του Σχεδιασμού Εκπαιδευτικών Δράσεων, καθώς και με την έννοια της Ανοικτής Πρόσβασης. Αντίθετα, καταγράφηκαν δυσκολίες στα ενδιάμεσα στάδια του εκπαιδευτικού σχεδιασμού, κυρίως στην επιλογή των εκπαιδευτικών μεθόδων και στην ανάπτυξη του εκπαιδευτικού υλικού. Σε σχέση με την Ανοικτή Επιστήμη, εντοπίστηκαν κενά γνώσης και περιορισμένη κατανόηση σε συνιστώσες όπως τα Ανοικτά Ερευνητικά Δεδομένα, η Ανοικτή Ομότιμη Αξιολόγηση και η Επιστήμη των Πολιτών. Παράλληλα, στα Πρότυπα Πληροφοριακής Παιδείας, οι φοιτητές δήλωσαν μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση σε βασικές δεξιότητες, όπως η αναγνώριση της ανάγκης της πληροφόρησης και η ηθική χρήση της πληροφορίας. Ωστόσο, ανέδειξαν δυσκολίες και αυξημένη ανάγκη συνεργασίας και καθοδήγησης σε δεξιότητες ανώτερου επιπέδου, όπως η κριτική αποτίμηση, η σύνθεση και εφαρμογή της πληροφορίας.
Συνολικά, η παρουσίαση του “Quickstart,” το οποίο πραγματοποιείται από τον Σύνδεσμο Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών, συνεργάτη του έργου PATTERN, έδωσε τη δυνατότητα στους φοιτητές να γνωρίσουν νέες έννοιες και πρακτικές, να θέσουν ερωτήματα και, κυρίως, να αναπτύξουν μεταγνωστική επίγνωση για τις δεξιότητες και τις μαθησιακές τους ανάγκες, υπογραμμίζοντας τη σημασία των βιωματικών και συνεργατικών προσεγγίσεων στη διδασκαλία της Πληροφοριακής Παιδείας και της Ανοικτής Επιστήμης.
Συντελεστές: Ο συντονισμός του εργαστηρίου έγινε από τον Μάριο Μπαλατζάρα, μέλος της ομάδας υλοποίησης του έργου. Ευχαριστούμε θερμά τους υπεύθυνους του μαθήματος, κκ. Γεώργιο Χριστοδούλου και Μαργαρίτα Χατζηλία για την πρόσκληση και τη συνεργασία καθ’ όλη τη διάρκειά του.
