Την Τετάρτη 3 Δεκεμβρίου 2025 ολοκληρώθηκε η τρίτη φάση του εκπαιδευτικού προγράμματος “Quickstart στην Διαχείριση Ερευνητικών Δεδομένων”. Το πρόγραμμα υλοποιήθηκε διαδικτυακά σε πέντε εβδομαδιαίες Συνεδρίες κάθε Τετάρτη από τις 5 Νοεμβρίου 2025 μέχρι και τις 3 Δεκεμβρίου 2025, μέσω της πλατφόρμας ZOOM. Στις συνεδρίες συμμετείχαν ενεργά ερευνητές και ερευνήτριες από διάφορα ακαδημαϊκά ιδρύματα, όπως το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, το Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστήμιον Αθηνών, το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης κ.ά.
Βασικό στοιχείο του προγράμματος υπήρξε η δυνατότητα για ανοικτή συζήτηση, ανταλλαγή ιδεών και έκφραση σκέψεων. Μέσα από την ενεργό συμμετοχή τους, οι συμμετέχοντες και οι συμμετέχουσες ανέδειξαν καίρια ζητήματα και διατύπωσαν προβληματισμούς που συνδέονταν με τις θεματικές των Συνεδριών.Πιστεύουμε ότι καθοριστικό ρόλο στην επιτυχία του προγράμματος διαδραμάτισε το θετικό και ήρεμο περιβάλλον που δημιουργήθηκε από την πρώτη συνεδρία και διατηρήθηκε συνεχώς. Το κλίμα αυτό επιτεύχθηκε χάρη σε μια προσχεδιασμένη διαδικασία εισαγωγής, κατά την οποία εκπαιδευτές και συμμετέχοντες παρουσίασαν τον εαυτό τους μέσω μιας κοινής παρουσίασης Google Slides, ακόμη πριν ξεκινήσουν οι συνεδρίες. Οι παρουσιάσεις αυτές επαναλήφθηκαν, κατά τις δύο πρώτες συνεδρίες.
Η εκπαιδευτική διαδικασία διαμορφώθηκε με σκοπό την ενεργό εμπλοκή των συμμετεχόντων και τη δημιουργία ενός ζωντανού, διαδραστικού μαθησιακού περιβάλλοντος. Δόθηκε ιδιαίτερη έμφαση στη συνδυαστική αξιοποίηση διαφορετικών διδακτικών προσεγγίσεων, ώστε να καλλιεργηθεί τόσο η θεωρητική κατανόηση όσο και η πρακτική εφαρμογή των εννοιών. Στο πλαίσιο αυτό, το πρόγραμμα συμπεριλάμβανε διαλέξεις, δομημένες συζητήσεις, συνεργατικές δραστηριότητες και πρακτικές εργασίες που βασίζονταν σε πραγματικά ερευνητικά έργα, επιτρέποντας στους συμμετέχοντες να συνδέσουν άμεσα τη μάθηση με τις δικές τους επαγγελματικές ή ερευνητικές ανάγκες.
Στις Συνεδρίες ενσωματώθηκαν ποικίλα ψηφιακά εργαλεία, όπως διαδικτυακές ψηφοφορίες και σύντομα κουίζ, τα οποία συνέβαλαν στη διατήρηση του ενδιαφέροντος, στην ενίσχυση της συγκέντρωσης και στη συνεχή εμπλοκή των συμμετεχόντων. Τα εργαλεία αυτά λειτούργησαν επιπλέον ως μηχανισμοί διαμορφωτικής ανατροφοδότησης, υποστηρίζοντας τόσο τους εκπαιδευτές όσο και τους εκπαιδευόμενους στην αποτίμηση της πορείας της μάθησης.
Κεντρικός άξονας του σχεδιασμού αποτέλεσε η διαδραστικότητα. Οι ανοικτές συζητήσεις έδωσαν χώρο στην έκφραση προβληματισμών και ανησυχιών γύρω από κρίσιμα ζητήματα, όπως τα ηθικά διλήμματα που ανακύπτουν από τον διαμοιρασμό ερευνητικών δεδομένων, και παράλληλα ενθάρρυναν την ανταλλαγή προσωπικών εμπειριών σχετικά με τα εργαλεία και τις υπηρεσίες που παρουσιάστηκαν. Η δυνατότητα πρακτικού πειραματισμού με ορισμένα από τα ψηφιακά εργαλεία που εισήχθησαν στο πρόγραμμα δημιούργησε κλίμα ενθουσιασμού και ενίσχυσε περαιτέρω το κίνητρο για ενεργή συμμετοχή. Η πλατφόρμα Projects του Learning Planet Institute αποτέλεσε σημαντικό εργαλείο για την υλοποίηση της προγράμματος. Χρησιμοποιήθηκε με ελεγχόμενη πρόσβαση από τους συμμετέχοντες, όχι μόνο για την τεκμηρίωση και παρακολούθηση των εργασιών τους, αλλά και ως μέσο επικοινωνίας προκειμένου να διατυπώσουν ερωτήσεις, να εκφράσουν απορίες ή να καταθέσουν σχόλια και παρατηρήσεις για τις εργασίες τους. Οι εργασίες ανατίθενται σε εβδομαδιαία βάση και υλοποιούνταν ατομικά.
Στο τέλος της κάθε Συνεδρίας ζητήθηκε από τους συμμετέχοντες να αξιολογήσουν την εκάστοτε συνεδρία. Ζητήθηκε, δηλαδή, από τον κάθε συμμετέχοντα να αξιολογήσει πόσο ευχαριστημένοι έμειναν από το 1 έως το 5. Με το 1 να σημαίνει καθόλου ευχαριστημένοι και το 5 πλήρως ευχαριστημένοι. Δεχθήκαμε 18 απαντήσεις από τις οι 17 αξιολόγησαν με 5, και 1 αξιολόγησε με 4. Στην πλειοψηφία, οι συμμετέχοντες έμειναν πλήρως ευχαριστημένοι από το εκπαιδευτικό πρόγραμμα.
Στην τελευταία συνεδρία ζητήθηκε από τους συμμετέχοντες να λάβουν μέρος σε διαδικτυακή αξιολόγηση του προγράμματος. Η αξιολόγηση με τίτλο “Ερωτηματολόγιο: Quickstart στην Διαχείριση Ερευνητικών Δεδομένων,” υλοποιήθηκε μέσω του Microsoft Forms και είχε καθορισμένη προθεσμία υποβολής. Σχετική υπενθύμιση στάλθηκε στους συμμετέχοντες μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου.
Με την υλοποίηση της τρίτης φάσης των εκπαιδευτικών συνεδριών ξεκίνησε ο δεύτερος κύκλος του εκπαιδευτικού προγράμματος “Quickstart στην Διαχείριση Ερευνητικών Δεδομένων”.
Το μάθημα της FAIR-RDM δημιουργήθηκε στο πλαίσιο του έργου PATTERN από τους Deborah Thorpe, Loek Brinkmann και René van Horick (DANS), προσαρμόστηκε στην ελληνική πραγματικότητα από τον Μάριο Μπαλατζάρα και τη Θεοδώρα Καραΐσκου και διατίθεται με άδεια χρήσης CC BY 4.0.