Πρόκειται για την ανοικτή πρόσβαση των ερευνητικών δεδομένων, τα οποία είναι σε ηλεκτρονική μορφή και είναι δυνατή η ελεύθερη χρήση, τροποποίηση, εξόρυξη, επανάχρηση και διάθεσή τους χωρίς κόστος χρέωσης. Τα ερευνητικά δεδομένα αφορούν πληροφορία και συγκεκριμένα στοιχεία και αριθμούς, που έχουν συλλεγεί για να εξεταστούν και να ερευνηθούν ως βάση για επιχειρηματολογία, συζήτηση και υπολογισμούς. Χρησιμοποιούνται, δηλαδή, ως βασικές πηγές στην ερευνητική διαδικασία. Παραδείγματα δεδομένων αποτελούν τα στατιστικά δεδομένα, τα αποτελέσματα πειραμάτων, οι μετρήσεις, οι εικόνες κ.α [1]. Συστήνεται οι αρχές FAIR να διέπουν τα δεδομένα. Πρόκειται για ένα σύνολο κατευθυντήριων οδηγιών και αρχών προκειμένου τα δεδομένα να είναι:
Findable = ευρέσιμα από ανθρώπους και μηχανές. Δεδομένα και συμπληρωματικό υλικό που φέρουν επαρκή μεταδεδομένα και ένα μοναδικό και μόνιμο αναγνωριστικό.
Accessible = προσβάσιμα/προσιτά. Η ανάκτησή τους είναι δυνατή ακόμα κι όταν δεν είναι πλέον διαθέσιμα. Μεταδεδομένα και δεδομένα που είναι κατανοητά σε ανθρώπους και μηχανές.
Interoperable = διαλειτουργικά. Να χρησιμοποιείται για τα μεταδεδομένα μια επίσημη, προσβάσιμη, κοινή και ευρέως εφαρμόσιμη γλώσσα για αναπαράσταση της γνώσης (knowledge representation).
Reusable = επαναχρησιμοποιήσιμα από άλλους. Τα δεδομένα και οι συλλογές διαθέτουν ξεκάθαρες και σαφείς άδειες χρήσης και παρέχουν ακριβείς πληροφορίες προέλευσης [2].
Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τις αρχές FAIR μπορείτε να βρείτε στη σελίδα του FORCE11 Fair Principles.
Σκοπός της λειτουργίας του εθνικού αποθετηρίου ερευνητικών δεδομένων HARDMIN (Hellenic Academic Research Data Management Initiative) είναι η συγκέντρωση του συνόλου των ερευνητικών δεδομένων που δημιουργούνται από Έλληνες ερευνητές και ακαδημαϊκούς. Το αποθετήριο έρχεται να καλύψει την καίρια ανάγκη ασφαλούς φύλαξης και δημοσίευσης ερευνητικών δεδομένων της ελληνικής επιστημονικής κοινότητας για την αύξηση της διαφάνειας στην έρευνα, τη δυνατότητα επαναχρησιμοποίησης από τους ενδιαφερόμενους ερευνητές ανά τον κόσμο, της επιτάχυνσής του ψηφιακού μετασχηματισμού του ερευνητικού πεδίου στη χώρα μας και την υιοθέτηση ανταγωνιστικών πρακτικών στον στίβο των ερευνητικών προτάσεων και της επιστημονικής επικοινώνησης.
[2] “Implementing FAIR Data Principles: The Role of Libraries “. Ligue des Bibliothèques Européennes de Recherche-Association of European Research Libraries. Διεύθυνση ανάκτησης: https://libereurope.eu/wp-content/uploads/2017/12/LIBER-FAIR-Data.pdf. Ημερομηνία ανάκτησης: 14/04/2020.