Μάθημα “Βασικές έννοιες Ανοικτής Επιστήμης”

Ο διάλογος πάνω στα οφέλη της «Ανοικτής Επιστήμης» – τόσο σε ατομικό όσο και σε κοινωνικό επίπεδο – είναι έντονος και η βιβλιοθηκονομική και η ευρύτερη ακαδημαϊκή κοινότητα θα πρέπει να συμμετάσχει ενεργά. Η Μονάδα Επιστημονικής Επικοινώνησης του Συνδέσμου Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών παρακολουθώντας τις διεθνείς εξελίξεις και αντιλαμβανόμενη την ανάγκη της ελληνικής ακαδημαϊκής κοινότητας για ενημέρωση και κατάρτιση επάνω σε αυτές, ανέπτυξε ένα ηλεκτρονικό μάθημα για τον χώρο της Ανοικτής Επιστήμης.

Μαθήμα Ανοικτής Επιστήμης

Το μάθημα περιγράφει κάποιες από τις βασικές έννοιες της Ανοικτής Επιστήμης δίνοντας έμφαση σε αυτές της Ανοικτής Πρόσβασης, των Ανοικτών Εκπαιδευτικών Πόρων, των Ανοικτών Ερευνητικών Δεδομένων και των Αδειών Κοινής Χρήσης. Για τον σχεδιασμό του μαθήματος αξιοποιήθηκαν υπάρχοντες πόροι από διάφορες πρωτοβουλίες ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης για την Ανοικτή Επιστήμη, ενώ στα επόμενα βήματα σχεδιάζεται η δημοσίευση νέων εκδόσεων του με νέες ενότητες.

Οι συμμετέχοντες σε αυτό, αφού παρακολουθήσουν εκπαιδευτικά videos και παρουσιάσεις, θα έχουν τη δυνατότητα να αυτοαξιολογηθούν μέσα από τα συνοδευτικά quiz. Η διαδικασία της μάθησης είναι αυτοκαθοδηγούμενη (self-directed) και υπολογίζεται ότι θα απαιτηθεί μία ώρα παρακολούθησης από τους συμμετέχοντες.

Το μάθημα διατίθεται στα μέλη του ΣΕΑΒ με άδεια Creative Commons – Αναφορά Δημιουργού 4.0 Διεθνές και έχει σχεδιαστεί για την πλατφόρμα eClass που χρησιμοποιείται σε αρκετά ελληνικά Πανεπιστήμια. Μπορεί να το κατεβάσει κάποιος και να το ενσωματώσει στο περιβάλλον του δικού του ιδρύματος ύστερα από τις απαραίτητες προσαρμογές που αναφέρονται παρακάτω.

Τα ελάχιστα που μπορείτε να κάνετε ώστε το μάθημα να είναι λειτουργικό είναι τα εξής:

  1. Αφού κατεβάσετε το αρχείο, ζητήστε από τον διαχειριστή του συστήματός σας να το αναρτήσει.
  2. Μόλις το μάθημα αναρτηθεί και έχετε δικαιώματα εκπαιδευτή ενημερώστε την περιγραφή του μαθήματος με τον τίτλο του ιδρύματός και της Βιβλιοθήκης σας, τα δικά σας στοιχεία επικοινωνίας, κλπ.
  3. Στο μάθημα βρίσκονται δύο ερωτηματολόγια σε μορφή Google Forms. Μεταβείτε σε αυτά από τους παρακάτω συνδέσμους και κάνετε αντίγραφα στον δικό σας λογαριασμό (Make a copy), ώστε να μπορέσετε να ενημερώστε τον τίτλο, αλλά και τα στοιχεία επικοινωνίας.  Με αυτόν τον τρόπο θα μπορείτε να λαμβάνετε εσείς τις απαντήσεις των μελών της κοινότητας σας.
  4. Στην πορεία ενημερώνετε τον σύνδεσμο της κάθε φόρμας που βρίσκεται στο eClass στη διαδρομή Ανενεργά εργαλεία > Σύνδεσμοι.

Η ιδέα και ανάπτυξη του περιεχομένου έγινε από τον βιβλιοθηκονόμο Άγγελο Μητρέλη, ενώ ο Λεωνίδας Παπαχριστόπουλος (Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο) συνέβαλε στην θεωρητική εμπέδωση και στους ελέγχους του περιεχομένου. Ο Γιάννης Τσάκωνας (Πανεπιστήμιο Πατρών) συνέβαλε στην ανάπτυξη του περιεχομένου και έκανε την τελική επιμέλεια.

ΚΑΛΛΙΠΟΣ+: προδημοσίευση πρόσκλησης υποβολής προτάσεων συγγραφής ακαδημαϊκών συγγραμμάτων

Θα θέλαμε να σας ενημερώσουμε ότι στην ιστοσελίδα της δράσης ΚΑΛΛΙΠΟΣ έχει αναρτηθεί προδημοσίευση της Πρόσκλησης Υποβολής Προτάσεων Συγγραφής Ακαδημαϊκών Συγγραμμάτων για τη νέα φάση του έργου «ΚΑΛΛΙΠΟΣ+».

Σκοπός της δράσης «ΚΑΛΛΙΠΟΣ+» είναι η παραγωγή οκτακοσίων (800) νέων ανοικτών ψηφιακών συγγραμμάτων, σε όλες τις Θεματικές Περιοχές, τα οποία θα διατίθενται -όπως και τα υφιστάμενα, πεντακόσια (500) και πλέον συγγράμματα από το πρώτο στάδιο του έργου- ελεύθερα/δωρεάν και με ανοικτές άδειες χρήσης Creative Commons (CC), μέσα από το ομώνυμο Αποθετήριο Ανοικτών Εκπαιδευτικών Πόρων.

Σημειώνεται πως οι πληροφορίες που δημοσιεύονται δεν είναι οριστικές και στοχεύουν σε μια πρώτη ενημέρωση των υποψήφιων συγγραφέων. Συνεπώς, μπορούν να τροποποιηθούν κατά την οριστική δημοσίευση των Προσκλήσεων, ανάλογα με τις τελικές αποφάσεις/εγκρίσεις της Επιστημονικής Επιτροπής Συντονισμού και Αξιολόγησης (ΕΕΣΑ) και του Φορέα Υλοποίησης του Έργου (ΕΛΚΕ ΕΜΠ). Οι οριστικές Προσκλήσεις, μία για κάθε Θεματική περιοχή, θα δημοσιευθούν μέσα στο πρώτο δεκαπενθήμερο του Σεπτεμβρίου 2020, με πρώτο ορόσημο Αξιολόγησης στο τέλος Οκτωβρίου 2020.

Στην παρούσα φάση του έργου θα χρηματοδοτηθούν περισσότερες κατηγορίες συγγραμμάτων σε σχέση μ’ αυτές του πρώτου σταδίου, όπως νέα συγγράμματα για προπτυχιακά & μεταπτυχιακά μαθήματα (400), μεταφράσεις ανοικτών ξενόγλωσσων συγγραμμάτων (open textbooks, 200), μονογραφίες (150) και εκτενείς βιβλιογραφικοί οδηγοί (50). Μπορείτε να βρείτε ενδεικτική κατανομή του αριθμού συγγραμμάτων και χρηματοδότηση ανά κατηγορία συγγράμματος στην ανακοίνωση. Μια ακόμη διαφορά του νέου προγράμματος είναι πως οι υπό δημοσίευση Προσκλήσεις θα είναι χωρίς κλειστή προθεσμία, αλλά με ορόσημα αξιολόγησης ανά τακτά χρονικά διαστήματα (ενδεικτικά: ανά τρίμηνο), μέχρι να εξαντληθεί ο διαθέσιμος προϋπολογισμός.

Το έργο ΚΑΛΛΙΠΟΣ+ αποτελεί συνέχεια του πρώτου σταδίου της δράσης «ΚΑΛΛΙΠΟΣ», το οποίο υλοποιεί ο Σύνδεσμος Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών, το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο και το Εθνικό Δίκτυο Έρευνας και Τεχνολογίας, και εντάχθηκε για χρηματοδότηση από το εθνικό σκέλος του ΠΔΕ του Υπουργείου Παιδείας με οριστική απόφαση του Υφυπουργού Ανάπτυξης στις 14/04/20. Τα ηλεκτρονικά βιβλία της πρώτης φάσης της δράσης ΚΑΛΛΙΠΟΣ υπήρξαν πολύτιμο βιβλιογραφικό βοήθημα για την εξ αποστάσεως εκπαίδευση όλων των ιδρυμάτων κατά την περίοδο απομόνωσης λόγω του κορωνοϊού, ενώ αποτελούν σημαντική πηγή προσβάσιμων συγγραμμάτων για τους εντυποανάπηρους φοιτητές.