Την Τετάρτη 27 Νοεμβρίου 2024 ολοκληρώθηκε με επιτυχία η πρώτη φάση της εκπαίδευσης «Quickstart στην Διαχείριση Ερευνητικών Δεδομένων». Η εκπαίδευση ήταν διαρθρωμένη σε πέντε αυτόνομες Συνεδρίες και υλοποιήθηκε διαδικτυακά μέσω της πλατφόρμας ZOOM. Μια αφοσιωμένη ομάδα ερευνητών και ερευνητριών από διάφορους επιστημονικούς κλάδους, προερχόμενοι από τα Πανεπιστήμια Πατρών, Θεσσαλίας και Δημοκριτείου Θράκης, συμμετείχε ενεργά στις εβδομαδιαίες Συνεδρίες, οι οποίες πραγματοποιούνταν κάθε Τετάρτη, απο τις 30 Οκτωβρίου μέχρι και τις 27 Νοεμβρίου.
Καθόλη τη διάρκεια της εκπαίδευσης η ανταλλαγή απόψεων και προβληματισμών υπήρξε συνεχής και εποικοδομητική. Οι συμμετέχοντες επέδειξαν ιδιαίτερη αφοσίωση και μοιράστηκαν τις ανησυχίες τους για ζητήματα που ανέδειξαν οι θεματικές των Συνεδριών. Ταυτόχρονα, εξέφρασαν τον ενθουσιασμό τους γι’ αυτή την εκπαιδευτική πρωτοβουλία του Συνδέσμου Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών (ΣΕΑΒ) και αναγνώρισαν ότι τέτοιες δράσεις, δημιουργούν έναν ευνοϊκό χώρο για τη διάδοση γνώσεων, ενισχύουν την ανάπτυξη συνεργασιών και προωθούν την διεπιστημονικότητα.
Η φιλική και άνετη ατμόσφαιρα που δημιουργήθηκε από την πρώτη συνάντηση διατηρήθηκε καθ’ όλη τη διάρκεια της εκπαίδευσης. Πριν την Έναρξη του προγράμματος ζητήθηκε από τους συμμετέχοντες να προσθέσουν μια διαφάνεια με πληροφορίες για τον εαυτό τους στο Google Slides. Η διαφάνεια αυτή, μαζί με εκείνες των εκπαιδευτών, παρουσιάστηκαν στην πρώτη Συνεδρία κατά την Εισαγωγή του προγράμματος και συνέβαλαν στην ομαλή ένταξη των συμμετεχόντων, ενθαρρύνοντας τη συμμετοχή τους.
Η εκπαίδευση περιλάμβανε διαλέξεις, συζητήσεις, εκπαιδευτικές δραστηριότητες και εργασίες για περιπτώσεις χρήσης πραγματικών ερευνητικών Έργων (Projects). Τα στοιχεία αυτά έδωσαν τη δυνατότητα στους συμμετέχοντες να εμπλακούν ενεργά στη μάθησή τους. Στο πλαίσιο αυτό, κλήθηκαν να συμμετάσχουν σε break-out rooms, όπου είχαν την ευκαιρία να συζητήσουν και να εξετάσουν τις εργασίες των Έργων τους και τις ασκήσεις που εκπονούνταν κατά την διάρκεια των Συνεδριών. Επιπλέον, χρησιμοποιήθηκαν polls και quizzes, τα οποία ενίσχυσαν τη συμμετοχή και την αλληλεπίδραση.
Ένα σημαντικό μέρος της διαδραστικότητας των Συνεδριών προήλθε από τις ανοιχτές συζητήσεις, στις οποίες οι συμμετέχοντες είχαν τη δυνατότητα να εκφράσουν τις ανησυχίες τους για θέματα, όπως τα ηθικά ζητήματα, ή να μοιραστούν τις εμπειρίες τους σχετικά με τα εργαλεία και τις υπηρεσίες που τους παρουσιάστηκαν. Η δυνατότητα να χρησιμοποιήσουν πρακτικά ορισμένα από τα εργαλεία ενθουσίασε τους συμμετέχοντες και ενίσχυσε τη θετική μαθησιακή τους εμπειρία.
Ως μέρος της εκπαίδευσης χρησιμοποιήθηκε η πλατφόρμα Projects του Learning Planet Institute με ελεγχόμενη πρόσβαση. Οι συμμετέχοντες χρησιμοποίησαν την πλατφόρμα, κυρίως, για την τεκμηρίωση και την πρόσβαση στις εργασίες των Έργων που επίλεξαν, αλλά και για να συζητήσουν τις απαιτήσεις τους ή να εκφράσουν απορίες και σχόλια σχετικά με αυτές Οι εργασίες τους αποδίδονταν κάθε εβδομάδα και υλοποιήθηκαν ατομικά.
Στην τελευταία Συνεδρία, ζητήθηκε από τους συμμετέχοντες να συμμετέχουν σε δύο διαδικτυακές αξιολογήσεις. Η πρώτη, με τίτλο “Evaluation Feedback”, βρισκόταν στην ιστοσελίδα Miro και πραγματοποιήθηκε ζωντανά, αν και απαιτήθηκε πρόσθετος χρόνος για την ολοκλήρωσή της. Μαζί με την πρώτη αξιολόγηση διαμοιράστηκε και ο σύνδεσμος της δεύτερης, με τίτλο “Ερωτηματολόγιο: Quickstart στην Διαχείριση Ερευνητικών Δεδομένων”. Η συμπλήρωση απαιτούσε τη χρήση του Microsoft Forms και για την ολοκλήρωση της δόθηκε συγκεκριμένη προθεσμία, ενώ σχετική υπενθύμιση στάλθηκε στους συμμετέχοντες μέσω email.
Συνολικά, η ολοκλήρωση του πρώτου κύκλου της εκπαίδευσης σηματοδοτεί μια σημαντική επιτυχία για τον ΣΕΑΒ και την προσπάθεια που καταβάλει για την ανάδειξη της Ανοικτής και Υπεύθυνης Έρευνας και Καινοτομίας. Αν και η πλήρης ανάλυση των στοιχείων που συλλέχθηκαν κατά τη διάρκεια του προγράμματος δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμα, τα πρώτα ευρήματα υποδεικνύουν θετικά αποτελέσματα. Αναμένουμε ότι η αξιολόγηση των δεδομένων θα προσφέρει πιο αναλυτική εικόνα και θα καθοδηγήσει τις επόμενες πρωτοβουλίες μας στον τομέα της Ανοικτής Επιστήμης.