Η πλατφόρμα Open Research Europe δημιουργήθηκε για τη δημοσίευση σε καθεστώς ανοικτής πρόσβασης των αποτελεσμάτων της έρευνας διαφόρων θεματικών πεδίων, που έχουν χρηματοδοτηθεί από το πρόγραμμα «Horizon 2020». Μέσω αυτής της πλατφόρμας οι ερευνητές/-τριες των οποίων η έρευνα έχει χρηματοδοτηθεί από το «Horizon 2020», μπορούν εύκολα να συμμορφωθούν ως προς τους όρους δημοσίευσης σε καθεστώς ανοικτής πρόσβασης, οι οποίοι προκύπτουν από τη χρηματοδότησή τους. Πρόκειται για μια πλατφόρμα δημοσίευσης, η οποία όχι μόνο δίνει τη δυνατότητα διαμοιρασμού των ερευνητικών αποτελεσμάτων και ιδεών γρήγορα, αλλά διευκολύνει και την ανοικτή και εποικοδομητική ερευνητική συζήτηση. Η έρευνα, η οποία υποβάλλεται στην Open Research Europe, δημοσιεύεται και στη συνέχεια υποβάλλεται σε ανοικτή ομότιμη κρίση έπειτα από πρόσκληση. Με αυτόν τον τρόπο η διαδικασία καθίσταται γρήγορη, διαφανής και ανοικτή, διατηρώντας παράλληλα τα υψηλότερα πρότυπα ερευνητικής δημοσίευσης.
Σημειώνεται ότι η ORE εξελίσσεται συνεχώς και μπορεί να παρατηρούνται αλλαγές που δεν αποτυπώνονται στους οδηγούς μας. Η τελευταία ενημέρωση έχει γίνει στις 27 Αυγούστου 2021.
Υποβολές
Προς το παρόν γίνονται αποδεκτές υποβολές στις ακόλουθες θεματικές περιοχές των Φυσικών Επιστημών, Μηχανικής και Τεχνολογίας, Ιατρικών, Γεωπονικών, Κοινωνικών και Ανθρωπιστικών Επιστημών. Άρθρα που υποβάλλονται τώρα θα δημοσιευθούν τον Μάρτιο 2021 που θα ανακοινωθεί επίσημα η λειτουργία της πλατφόρμας ORE. Μπορείτε να ανατρέξτε και στις πολιτικές για δημοσίευση στην Open Research Europe, κάθε θεματικής περιοχής. Παρακάτω παρατίθεται ο σχετικός οδηγός για τα άρθρα και τα δεδομένα.
Υποβολή (submission): Η υποβολή ενός άρθρου, αλλά και των συνοδευτικών δεδομένων του, γίνεται μέσω του σχετικού συστήματος. Η συντακτική ομάδα διενεργεί ένα σύνολο ελέγχων προδημοσίευσης για να διασφαλίσει ότι τηρούνται όλες οι πολιτικές και οι οδηγίες δεοντολογίας.
Προδημοσίευση (preprint): Μόλις το άρθρο περάσει τους ελέγχους προδημοσίευσης, η πρώτη έκδοση δημοσιεύεται εντός 10 ημερών, επιτρέποντας την άμεση προβολή και αναφορά (citation).
Ομότιμη κρίση (undergoing peer review): Στη συνέχεια, επιλέγονται και προσκαλούνται ειδικοί κριτές σε μια διαδικασία ανοικτής ομότιμης κρίσης (open peer review) κατά την οποία δημοσιεύονται παράλληλα με το άρθρο, τα ονοματά τους, τα σχόλια και οι παρατηρήσεις τους, οι απαντήσεις των συγγραφέων και τα σχόλια εγγεγραμμένων χρηστών. Οι συγγραφείς ενθαρρύνονται να δημοσιεύσουν αναθεωρημένες εκδόσεις του άρθρου τους (δείτε παρακάτω). Όλες οι εκδόσεις ενός άρθρου συνδέονται μεταξύ τους και αναφέρονται ανεξάρτητα.
Μετά την ομότιμη κρίση (passed peer review): Τέλος, τα άρθρα που περνούν από τη διαδικασία ομότιμης κρίσης αποστέλλονται σε μεγάλες βάσεις δεδομένων ευρετηρίου και αποθετήρια για την ευρετηριασή τους.
Στην πλατφόρμα μπορούν να υποβληθούν εργασίες, των οποίων τουλάχιστον ένας/μια εκ των συγγραφέων έχει συμμετάσχει ή εξακολουθεί να συμμετέχει σε ένα πρόγραμμα του «Horizon 2020» της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Θα πρέπει επίσης το άρθρο προς δημοσίευση να είναι αποτέλεσμα αυτής της χρηματοδότησης.
Όπως και σε άλλα συστήματα δημοσίευσης η έρευνα οφείλει να είναι πρωτότυπη, αν και προδημοσιεύσεις σε αποθετήρια όπως τα arXiv, SSRN, BioRxiv, MedRxiv, κλπ. γίνονται δεκτές για δημοσίευση στην Open Research Europe. Θα πρέπει να πληροί όλα τα ισχύοντα πρότυπα έρευνας και δημοσίευσης (περισσότερα εδώ). Οι συγγραφείς μπορούν να υποβάλλουν και τα πρωτογενή ερευνητικά δεδομένα που θα επιτρέψουν σε άλλους ερευνητές να επαναλάβουν την έρευνα ή μέρος αυτής (λεπτομέρειες εδώ).
Οι συγγραφείς θα πρέπει να έχουν κατανοήσει τις πολιτικές της Open Research Europe για τη δημοσίευση άρθρων και το μοντέλο δημοσίευσης, το οποίο απαιτεί από αυτούς να προτείνουν κριτές για το άρθρο τους έως ότου έχουν ληφθεί τουλάχιστον δύο κριτικές. Οι συγγραφείς θα πρέπει να καταθέτουν τα πλήρη στοιχεία τους και του ιδρυματός τους, καθώς και να δηλώνουν οποιαδήποτε σύγκρουση συμφερόντων.
Τα άρθρα μπορούν να υποβληθούν ως αρχεία Word (doc ή docx) ή αρχεία εμπλουτισμένου κειμένου (rtf). Για τα LaTeX, συνιστάται η υποβολή ενός αρχείου ZIP της εργασίας το οποίο θα περιλαμβάνει το αρχείο pdf. Τυχόν απορίες σχετικά με τις κατάλληλες μορφές αρχείων, μπορείτε να τις αποστείλετε στο email αρωγής του ORE.
Μονόλεπτος οδηγός για υποβολές στην πλατφόρμα
Αναλυτική παρουσίαση στα ελληνικά
Τύποι δημοσιεύσεων
Για κάθε τύπο άρθρου υπάρχουν κριτήρια, που θα πρέπει να πληροί η υποβολή προς δημοσίευση, καθώς και σχετικές οδηγίες για τους συγγραφείς.
Ερευνητικά άρθρα / Research articles
Τα ερευνητικά άρθρα πρέπει να παρουσιάζουν πρωτότυπα ευρήματα, όπως είναι τα αποτελέσματα μιας βασικής και μεταγραφικής έρευνας, οι κλινικές και επιδημιολογικές μελέτες ή οι κλινικές δοκιμές, καθώς και η ποιοτική έρευνα και η βασισμένη σε παρατήρηση. Δεν αποκλείονται τα άρθρα που δεν παρουσιάζουν νέα ευρήματα ή περιέχουν αρνητικά ευρήματα καθώς και οι αναλύσεις και οι επαναλήψεις προηγούμενων μελετών, εφόσον μπορούν να οδηγήσουν σε νέα συμπεράσματα.
Σύντομες αναφορές / Brief reports
Οι σύντομες αναφορές είναι τα άρθρα που παρουσιάζουν ένα μόνο εύρημα, το οποίο παρουσιάζεται σε μία ή δύο απεικονίσεις (εικόνες/πίνακες) ή άρθρα που περιγράφουν απροσδόκητες παρατηρήσεις και πρωτόκολλα εργαστηρίου.
Σημειώσεις δεδομένων / Data notes
Είναι σύντομες περιγραφές συνόλων επιστημονικών δεδομένων, που προωθούν την πιθανή επαναχρησιμοποίηση αυτών των ερευνητικών δεδομένων. Περιλαμβάνουν και λεπτομέρειες σχετικά με τον λόγο και τον τρόπο δημιουργίας αυτών των δεδομένων, ενώ δεν περιλαμβάνουν αναλύσεις ή συμπεράσματα.
Άρθρα μεθοδολογίας / Method articles
Περιγράφουν νέες, πειραματικές, στατιστικές ή υπολογιστικές μεθόδους, ή δοκιμές βασικής, μεταγραφικής ή εφαρμοσμένης έρευνας που θα πρέπει να έχουν δοκιμαστεί καλά. Άρθρα μεθόδου μπορεί να είναι και άρθρα τα οποία παρουσιάζουν νέες μεθόδους μελέτης, ουσιαστικές τροποποιήσεις σε ήδη υπάρχουσες μεθόδους ή καινοτόμες εφαρμογές υπαρχουσών μεθόδων σε νέα μοντέλα ή ερευνητικά ζητήματα. Τέλος, άρθρα μεθόδου μπορούν να είναι και τεχνικά άρθρα τα οποία περιγράφουν εργαλεία που διευκολύνουν τον σχεδιασμό ή την εκτέλεση πειραμάτων, που παρέχουν δυνατότητες ανάλυσης δεδομένων ή βοηθούν στην ιατρική περίθαλψη όπως οι συσκευές διάθεσης φαρμάκων.
Άρθρα λογισμικών εργαλείων / Software tool articles
Σε ένα άρθρο λογισμικού εργαλείου θα πρέπει να αναγράφονται οι αρχές της ανάπτυξης του λογισμικού καθώς και λεπτομέρειες ως προς τον κώδικα που έχει χρησιμοποιηθεί για την δημιουργία του. Το άρθρο θα πρέπει να περιλαμβάνει κατάλληλα παραδείγματα της εισαγωγής συνόλων δεδομένων, ένα παράδειγμα ενός δυνητικά αναμενόμενου αποτελέσματος και την ερμηνεία αυτού.
Πρωτόκολλα μελέτης / Study protocols
Περιγράφουν λεπτομερώς κάθε σχεδιασμό μελέτης, συμπεριλαμβανομένου (αλλά όχι μόνο) του πειραματικού σχεδιασμού βασικής, μεταφραστικής και εφαρμοσμένης έρευνας, των κλινικών δοκιμών ή των συστηματικών επισκοπήσεων. Όλα τα πρωτόκολλα τυχαιοποιημένων κλινικών πρέπει να καταχωρούνται και να ακολουθούν τις οδηγίες SPIRIT. Προ-πρωτόκολλα μελέτης (δηλ. που αναφέρουν προσωρινά ερευνητικά σχέδια) μπορούν επίσης να υποβληθούν, αλλά θα δηλώνονται ξεκάθαρα ως τέτοια όταν δημοσιεύονται (δηλαδή ως προ-πρωτόκολλα). Σε αυτόν τον τύπο θα μπορούσαν να υποβληθούν και πιλοτικές μελέτες και μελέτες σκοπιμότητας.
Επίσημες αναφορές / Registered reports
Είναι μια μορφή εμπειρικού άρθρου, του οποίου οι μέθοδοι και οι προτεινόμενες αναλύσεις δημοσιεύονται πριν την διεξαγωγή της έρευνας. Αυτή η μορφή επιδιώκει την απαλοιφή μιας πληθώρας ακατάλληλων ερευνητικών πρακτικών, συμπεριλαμβανομένης της ανεπαρκούς στατιστικής ισχύος και της επιλεκτικής αναφοράς αποτελεσμάτων. Αυτά τα άρθρα επισημαίνονται με την ετικέτα «Επίσημη Αναφορά»
Άρθρα επισκόπησης / Reviews
Τα άρθρα επισκόπησης πρέπει να παρέχουν μια ισορροπημένη και περιεκτική επισκόπηση των τελευταίων εξελίξεων σε μια συγκεκριμένη θεματική περιοχή.
Συστηματικές επισκοπήσεις/ Systematic reviews
Οι συστηματικές επισκοπήσεις πρέπει να βασίζονται συνήθως σε ιατρικές παρεμβάσεις ή σε μελέτες ζωικών μοντέλων. Θα πρέπει να σχετίζονται με ένα σαφώς διατυπωμένο ζήτημα και να χρησιμοποιούν συστηματικές και σαφείς μεθόδους για την ταυτοποίηση, επιλογή και κριτική αξιολόγηση της σχετικής έρευνας. Οι συστηματικές επισκοπήσεις θα πρέπει να συντάσσονται σύμφωνα με τις οδηγίες αναφοράς PRISMA.
Άρθρα κλινικής πρακτικής / Clinical practice articles
Τα άρθρα κλινικής πρακτικής περιγράφουν μια σειρά μελετών περίπτωσης (δηλ. μια ομάδα ή μια σειρά μελετών περίπτωσης ασθενών που έλαβαν παρόμοια θεραπεία) αλλά δεν θα πρέπει να βασίζονται σε μια μεμονωμένη μελέτη (οι μεμονωμένες μελέτες δημοσιεύονται ως Αναφορές Περίπτωσης).
Αναφορές περίπτωσης / Case reports
Μια ιατρική αναφορά περίπτωσης θα πρέπει να είναι πρωτότυπη και να παρέχει επαρκείς πληροφορίες μιας μεμονωμένης περίπτωσης ασθενή. Δεν χρειάζεται να περιγράφει μια ιδιαίτερα καινοτόμα ή ασυνήθιστη περίπτωση καθώς και η συλλογή στοιχείων ενός αριθμού απλών περιπτώσεων μπορεί να είναι επίσης ωφέλιμη.
Μελέτες περίπτωσης / Case studies
Οι μελέτες περίπτωσης πραγματεύονται την διαδικασία ή την αναγραφή μιας έρευνας που σχετίζεται με την ανάπτυξη/εξέλιξη ενός ατόμου, μιας ομάδας ή μιας κατάστασης σε μια συγκεκριμένη χρονική περίοδο. Πρόκειται για εμπειρικά ερωτήματα που διερευνούν την ερευνητική εφαρμογή είτε στα πλαίσια του πραγματικού είτε στα πλαίσια ενός φανταστικού σεναρίου. Σε αυτήν την κατηγορία θα μπορούσε να ενταχθεί και η περιγραφή μιας νομικής υπόθεσης ή μιας υποθετικής μελέτης περίπτωσης, που χρησιμοποιείται ως εκπαιδευτική άσκηση.
Ερευνητικά άρθρα / Research articles
Τα ερευνητικά άρθρα εστιάζουν στη θεωρητική και την εμπειρική έρευνα. Σε αυτήν την κατηγορία μπορούν να συμπεριληφθούν εργασίες πρωτότυπης έρευνας και δημιουργικές εργασίες των τεχνών και των ανθρωπιστικών επιστημών.
Δοκίμια / Essays
Τα δοκίμια είναι αναλυτικές και ερμηνευτικές λόγιες απόψεις γύρω από ένα συγκεκριμένο θέμα. Σε αυτήν την κατηγορία θα μπορούσαν να περιλαμβάνονται και εργασίες που προσφέρουν μια προσωπική οπτική γωνία ή που θέτουν κάποια επιχειρήματα ως προς ένα θέμα.
Άρθρα επισκόπησης / Reviews
Τα άρθρα επισκόπησης θα πρέπει να παρέχουν περιεκτική και ακριβή ενημέρωση όσον αφορά την πιο πρόσφατη ακαδημαϊκή γνώση ή τις εξελίξεις σε ένα συγκεκριμένο πεδίο έρευνας των ανθρωπιστικών επιστημών και των τεχνών
Ερευνητικά άρθρα / Research articles
Τα ερευνητικά άρθρα πρέπει να παρουσιάζουν πρωτότυπα ευρήματα, όπως είναι οι έρευνες αγοράς και οι δημοσκοπήσεις, οι ποιοτικές και κατόπιν παρατήρησης μελέτες και οι εμπειρικές, επιστημονικές ή κλινικές έρευνες. Δεν αποκλείονται άρθρα, που δεν παρουσιάζουν νέα ευρήματα, που περιλαμβάνουν αρνητικά ευρήματα ή που επικεντρώνονται στην ανάλυση προηγούμενων μελετών και οδηγούν σε νέα αποτελέσματα καθώς και άρθρα που επιβεβαιώνουν αποτελέσματα.
Δοκίμια / Essays
Πρόκειται για την αναλυτική ή ερμηνευτική σύνθεση ενός θέματος. Σε αυτήν την κατηγορία θα μπορούσαν να περιλαμβάνονται άρθρα που παρουσιάζουν μια προσωπική άποψη ή επιχειρηματολογία ως προς ένα θέμα.
Μελέτες περίπτωσης / Case studies
Σαν μελέτες περίπτωσης ορίζονται τα άρθρα τα οποία περιγράφουν την διαδικασία ή την αναγραφή μιας έρευνας που σχετίζεται με την ανάπτυξη/εξέλιξη ενός ατόμου, μιας ομάδας ή μιας κατάστασης σε ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα. Πρόκειται για εμπειρικά ερωτήματα ου διερευνούν μια ερευνητική εφαρμογή είτε στα πλαίσια του πραγματικού είτε στα πλαίσια ενός φανταστικού σεναρίου. Σε αυτήν την κατηγορία θα μπορούσε να ενταχθεί και η περιγραφή μιας νομικής υπόθεσης ή μιας υποθετικής μελέτης περίπτωσης, που χρησιμοποιείται ως εκπαιδευτική άσκηση.
Σύντομες αναφορές / Brief reports
Είναι μικρές, συχνά εισαγωγικές μελέτες, οι οποίες περιέχουν μόνο κάποιες βασικές αναφορές και ελάχιστους πίνακες και αριθμούς, εστιάζοντας στις εμπειρικές μεθόδους, στα αποτελέσματα και την ανάλυση δεδομένων και στις επιπτώσεις αυτών των αποτελεσμάτων. Οι σύντομες αναφορές εστιάζουν σε ζητήματα μεθοδολογίας και παρατήρησης.
Άρθρα μεθοδολογίας / Method articles
Περιγράφουν νέες, καλά δοκιμασμένες πειραματικές, κατόπιν παρατήρησης ή υπολογιστικές μεθόδους. Άρθρα μεθόδου μπορεί να είναι άρθρα που παρουσιάζουν νέες μεθόδους μελέτης, ουσιαστικές τροποποιήσεις σε ήδη υπάρχουσες μεθόδους ή καινοτόμες εφαρμογές υπαρχουσών μεθόδων σε νέα μοντέλα ή ερευνητικά ζητήματα.
Πρωτόκολλα μελέτης / Study protocols
Περιγράφουν λεπτομερώς κάθε σχεδιασμό μελέτης, συμπεριλαμβανομένου (αλλά όχι μόνο) του πειραματικού σχεδιασμού βασικής και εφαρμοσμένης έρευνας, συστηματικές επισκοπήσεις ή πρωτόκολλα που καθορίζουν ερευνητικά ζητήματα και εμπειρικές μεθόδους. Προ-πρωτόκολλα μελέτης (δηλ. που αναφέρουν προσωρινά ερευνητικά σχέδια) μπορούν επίσης να υποβληθούν αλλά θα δηλώνονται ξεκάθαρα ως τέτοια όταν δημοσιεύονται (δηλ. ως προ-πρωτόκολλα). Σε αυτόν τον τύπο άρθρου θα μπορούσαν να ενταχθούν και πιλοτικές μελέτες και μελέτες σκοπιμότητας.
Επίσημες αναφορές / Registered reports
Είναι μια μορφή εμπειρικού άρθρου, του οποίου οι μέθοδοι και οι προτεινόμενες αναλύσεις δημοσιεύονται πριν την διεξαγωγή έρευνας. Αυτή η μορφή επιδιώκει την αποφυγή πληθώρας ακατάλληλων ερευνητικών πρακτικών, συμπεριλαμβανομένης της ανεπαρκούς στατιστικής ισχύος και της επιλεκτικής αναφοράς αποτελεσμάτων. Αυτά τα άρθρα επισημαίνονται με την ετικέτα «Επίσημη Αναφορά».
Σημειώσεις δεδομένων / Data notes
Είναι σύντομες περιγραφές επιστημονικών συνόλων δεδομένων που προωθούν την πιθανή επαναχρησιμοποίηση επιστημονικών δεδομένων και υλικών, καθώς περιλαμβάνουν λεπτομέρειες για τους λόγους και τον τρόπο δημιουργίας των δεδομένων. Δεν περιλαμβάνουν αναλύσεις ή συμπεράσματα.
Άρθρα εργαλείου λογισμικού / Software tool articles
Σε ένα άρθρο εργαλείου λογισμικού θα πρέπει να περιλαμβάνονται οι αρχές της ανάπτυξης του λογισμικού καθώς και λεπτομέρειες ως προς τον κώδικα που έχει χρησιμοποιηθεί για την δημιουργία του. Το άρθρο θα πρέπει να περιλαμβάνει κατάλληλα παραδείγματα καταχώρησης συνόλων δεδομένων, ένα παράδειγμα του αναμενόμενου αποτελέσματος και την ερμηνεία αυτού.
Συστηματικές επισκοπήσεις / Systematic reviews
Οι συστηματικές επισκοπήσεις θα πρέπει να διαπραγματεύονται ένα σαφώς διατυπωμένο ζήτημα και να χρησιμοποιούν συστηματικές και σαφείς μεθόδους για την ταυτοποίηση, επιλογή και κριτική αξιολόγηση της σχετικής έρευνας.
Άρθρα επισκόπησης / Reviews
Θα πρέπει να παρέχουν μια ισορροπημένη και περιεκτική σύνοψη των πιο πρόσφατων εξελίξεων σε μια συγκεκριμένη θεματική περιοχή.
Τι ορίζεται ως νέα έκδοση
Η δημοσίευση στην Open Research Europe είναι πιο δυναμική απ’ ότι στα παραδοσιακά περιοδικά, με τα άρθρα της να εξακολουθούν να «εξελίσσονται» και μετά την πρώτη δημοσίευση, δηλαδή την πρώτη δημοσιευμένη έκδοση της εργασίας. Προκειμένου να επιτευχθεί ένας σαφής διαχωρισμός μεταξύ των διαφορετικών εκδόσεων των άρθρων, έχουν καθιερωθεί οι παρακάτω ετικέτες:
- Αναθεωρημένο / Revised: Υποδεικνύει μια νέα έκδοση που συνήθως περιλαμβάνει τις αλλαγές που προκύπτουν από τα σχόλια των κριτών.
- Επικαιροποίηση / Update: Υποδεικνύει μια νέα έκδοση, συχνά μετά την ευρετηρίαση του άρθρου ή/και την ολοκλήρωση της διαδικασίας της ομότιμης κρίσης. Οι συγγραφείς μπορούν να εμπλουτίσουν τα άρθρα τους με μικρές εξελίξεις που αφορούν την έρευνα που παρουσιάστηκε στο συγκεκριμένο άρθρο.